Lekcja 1 - deklaracje i szkielet programu
Źródła programów zamieszczonych w tej lekcji

Podstawowy Szkielet Programu

Podstawowy, a zarazem najmniejszy program w Pascalu wygląda tak:

begin             {1}
end.              {2}
Przedstawione tutaj dwie linijki całkowicie nic nie robią, informują one jedynie kompilator gdzie zaczyna się nasz główny program {1} i gdzie kończy {2} pomiędzy tymi liniami będzie w przyszłości znajdował się nasz program, zwróć uwagę że {2} po "END" jest postawiona kropka, ponieważ "END." oznacza koniec programu, a "END;" koniec fragmentu programu !

Deklaracja Stałych

Stałe deklaruje się jeszcze przed głównym programem słowem kluczowym "Const", w programie przykładowo wygląda to tak:

Const
 abc=500;
 l3='tu jest tekst';
 sprawdz=TRUE;

begin
end.

Jak już pewnie zauważyłeś nawet w tak prostym programiku, zastosowałem wcięcia dzięki temu widzimy, które linie są liniami ze stałymi a które nie. Zadeklarowałem tutaj trzy stałe: "abc" - przypisana została do niej liczba 500, teraz jeżeli dalej w programie użyjemy stałej "abc" będzie ona postrzegana przez kompilator jako liczba 500, można ją dodawać, odejmować, wyświetlać itd. Stała "l3" jest ciągiem znaków 'tu jest tekst', a "sprawdz" jest postrzegane jako stała logiczna "PRAWDA"


Deklaracja Zmiennych

Zmienne deklaruje się podobnie jak stałe jeszcze przed głównym programem, słowem kluczowym "Var", w programie przykładowo wygląda to tak:

Var
 abc:byte;
 l3,linia,t:string;           {1}
 sprawdz:boolean;

begin
end.

Teraz zmienne zostały przypisane do danego typu, i ich wartość będzie można dowolnie zmieniać w zakresie tego typu. Zwróć uwagę że pomiędzy nazwą zmiennej a jej rodzajem, został użyty dwukropek zamiast znaku równości jak to miało miejsce przy stałych. Możliwe jest definiowanie wielu zmiennych tego samego typu w jednej linii, wystarczy je wtedy rozdzielić przecinkami {1}. KAŻDA ZMIENNA PRZED UŻYCIEM W PROGRAMIE MUSI BYĆ WCZEŚNIEJ ZADEKLAROWANA.


Deklaracja Bibliotek (modułów)

Biblioteki (moduły) deklaruje się słowem kluczowym "Uses":

Uses dos,crt;

begin
end.

Od tej pory program może używać funkcji i procedur zdefiniowanych w modułach "DOS", "CRT" oraz mimo że nie deklarowaliśmy, automatycznie ładowanego modułu "SYSTEM".


Używanie Średnika

Pewnie zwróciłeś uwagę na średnik występujący na końcach niektórych linii, oznacza on zakończenie procedury, funkcji, pętli czy instrukcji warunkowych. Średnika nie stawia się po słowach kluczowych rozpoczynających pewien fragment programu, dopiero stawia się go na końcu tego fragmentu ( pomiędzy nimi mogą znajdować się jeszcze inne linie ) np. "begin...end;"


Instrukcja Przypisania

Instrukcja przypisania, służy do nadawania zmiennym wartości, wygląda ona tak: ":=" i przykładowo jeżeli zmiennej ABC typu WORD ( liczba przypisywana MUSI znajdować się w zakresie typu tej zmiennej ) chcemy nadać wartość 456 to piszemy: "ABC:=456;". Niektórych może zaintrygować dlaczego instrukcję przypisania zapisuje się tak ":=" zamiast zwykłego znaku równości "=" ? Zobacz na przykładzie: operacja "kolejna:=kolejna+1" z punktu widzenia matematyki może wydawać się błędna i to wygląda jak np. "4=4+1" co jest absolutną bzdurą, to my wykonujemy tu jednak nie równanie matematyczne, a nadanie zmiennej nowej wartości, aby to wyjaśnić zobacz jak taką linię postrzega komputer: najpierw sumowane jest to co znajduje się po prawej stronie, a dopiero potem podstawiane jest do zmiennej po lewej np. zmienna "kolejna" ma wartość 2, wykonujemy prawą stronę "2+1" komputer zapamiętuje sobie tam gdzieś u siebie w pamięci "3" ( wynik równania ) i dopiero potem wykonuje lewą stronę "kolejna:=liczba z pamięci". Wszystko jasne ? Mam nadzieje że tak.


Powrot na Strone Glowna